تاریخچه تحلیلی ریکی - قسمت دوم

زلزله بزرگ توکیو

فاجعه زلزله مهیب توکیو فرصتی برای معرفی ری-کی به مردم شد. شاید افرادی که در آن زمان ری-کی را دریافت کردند حتی به یاد نیاورند که در آن روز دست افراد چگونه باعث شفای درد و ناراحتی آنها می‌شد اما به هرحال فضایی برای کاربرد ری-کی به صورت عمومی بوجود آمد. نشانه بارز این امر تاسیس درمانگاههای مختلف، دو سه سال  بعد از وقوع زلزله است. به هرحال شکی نیست که ری-کی در چنین مواردی می‌تواند برای رفع ناراحتی‌های احساسی و روحی ناشی از چنین فجایعی کمک بزرگی باشد.

دوباره سفر: اینبار برای ترویج ری-کی

اوسویی فقط سه سال بعد از زلزله مهیب توکیو زنده ماند. ولی در این دوران کوتاه اثرات بزرگی به جا گذاشت و اینها عمدتاً به خاطر سفرهایی بود که برای آموزش ری-کی انجام داد. با توجه به ضعف وسایل اطلاع رسانی در آن زمان در مقایسه با آنچه امروزه در اختیار همه ماست، شاید هیچ راهی بهتر از این نبود که استاد سفر کند تا ارمغان خود را به مردمی که مشتاق آن بودند عرضه کند. آنچه جالب است این است که اوسویی فقط شانزده یا هفده نفر استاد از خود به جای می‌گذارد. آنچه مهمتر است یاد دادن ری-کی در درجه اول و دوم است. در این دو درجه است که افراد از ری-کی برای خود و دیگران استفاده می‌کنند. همه افراد قدرت و توانایی استاد شدن و آموزش صحیح ری-کی را ندارند. این چیزی است که تمام مربی‌های ری-کی باید به آن توجه کنند. برای بسیاری از مردم داشتن لقب استاد مهمتر از کاربرد چیزی است که یاد گرفتند. اعطاء درجه استادی به همه کسانی که داوطلب آن باشند می‌تواند باعث محدود شدن استفاده ری-کی شود. علاوه براین توجه به خصایص اخلاقی و وضعیت اجتماعی افراد شرکت کننده در دوره استادی باید مورد توجه تمام مربی‌ها باشد.

اوسویی در روش تدریس خود اعتقاد داشت که باید مطالب را به اندازه ممکن ساده و روان بیان کرد. او این امر را بخوبی رعایت می‌کرد و این نکته باید مورد توجه تمام مربی‌های ری-کی باشد.

اصول اخلاقی

در برخی کتابها آمده که اوسویی، اصول اخلاقی را با نظر میجی تنظیم کرد. این درست است ولی به طور غیر مستقیم. آقای میجی در سال 1912 یعنی ده سال قبل از کشف ری-کی درگذشت. از آن سال شخص دیگری بنام تایشو امپراطور شد. میجی شخصیتی عجیب داشت. او اهل شعر و تعالیم معنوی بود. علاقه و ارادتی که اوسویی به میجی داشت باعث شد تا از تعالیم و اشعار او این اصول را بیرون بکشد و برای شاگردان خود تعلیم بدهد. در زمانی که اوسویی ری-کی را تدریس می‌کرد، اشعار میجی نیز به نوعی در جلسات ری-کی جا داشتند.

به هرحال این اصول از هرکسی که آمده باشند، خواستی جز آرامش و احترام به خود و دیگران ندارند و به خوبی بیانگر روح لطیف ری-کی هستند.

ری-کی: تبت و هند

در بسیاری از کتب و سایت‌های هندی ریشه ری-کی را از تبت و هند معرفی می‌کنند. اما وقتی درست به تاریخچه دقت می‌کنیم می‌بینم که کشف ری-کی در ژاپن انجام شده است. البته که اوسویی در آموزشها و درک خود درباره کار با انرژی تحت تاثیر سفرها یا آموزشهایی بوده است که در این محلها دریافت کرده ولی کشف ری-کی هیچ ربطی به هند یا تبت ندارد.

اوسویی و مسیح

در بسیاری از روایتهای غربی از تاریخ ری-کی، از آقای اوسویی به عنوان معلمی نام برده شده که در صومعه‌ای مسیحی درس می‌داد و به درک نیروهای شفابخش مسیح علاقه داشت. نگارنده بررسی‌های متعددی در متون مختلفی انجام داده که توسط استادان ژاپنی ری-کی نگاشته شده است. در هیچکدام چنین امری مشاهده نمی‌شود. آقای اوسویی نه پزشک بود و نه معلم صومعه‌های مسیحی. او یک بازرگان سنتی بود که سالها با تعالیم معنوی ذن و تکنیک‌های مختلف دیگر مانند کیکو آشنایی قوی داشت. به نظر می‌رسد بیان چنین نظراتی برای محترم کردن ری-کی و قابل قبول جلوه دادن آن در ذهن مردم غربی انجام شده است.

ری-کی بعد از مرگ اوسویی

پس از درگذشت آقای اوسویی انجمنی که او برای اشاعه و آموزش ری-کی بنیانگذاری کرده بود به کار خود ادامه داد. با وجودی که بسیاری افراد آقای هایاشی را استاد بعدی معرفی کرده‌اند و طوری درباره او حرف زده‌اند که ظاهراً اوسویی همه چیز را به او واگذار کرده است، ولی مشاهده می‌کنیم که ابداً چنین نیست. هایاشی یکی از هفده استادی بود که از اوسویی باقی ماند ولی شاید از بقیه فعالتر. از طرف دیگر شاید ارتباط او با تاکاتا و رفتن ری-کی به آمریکا توسط هردوی آنها این ذهنیت را توسط غربی‌ها رواج داده باشد.

ریاست این انجمن بعد از مرگ آقای اوسویی  به ترتیب به افراد زیر رسید: جوسابورو یوشیدا، کانیچی تاکه تومی، یوشیهارو واتانابه، هوچی وانامی، کیمیکو کویاما و در حال حاضر ماسایوشی کوندو.

نفری که بعد از اوسویی به سرپرستی این مرکز منسوب شد بر روی محل دفن خاکسترهای اوسویی سنگ یادبودی نصب کرد. بر روی این سنگ یک متن طولانی حک شده است که ترجمه قسمتی از آن را در زیر مشاهده می‌کنید:

"کسی که به سختی و با تلاش فراوان مطالعه می‌کند و برای ارتقاء دانش و تعالی ذهن و روح خود تلاش می‌کند، "مردی با روح بزرگ" نامیده می‌شود. وقتی چنین مردی از روح بزرگ خود برای آموزش دادن به دیگران استفاده می‌کند و به مردم یاد می‌دهد تا راه درست زندگی را فرا بگیرند و کارهای سازنده انجام بدهند، معلم (سنسی) نامیده می‌شود. آقای اوسویی یکی از این معلمین بود. او ری-کی را به دنیا عرضه کرد."

ری-کی و طب چینی

کسانی که با طب چینی آشنایی دارند، وقتی به دستورات ری-کی سنتی توجه می‌کنند متوجه شباهتهای فراوانی می‌شوند.  این دستورات ریشه در آموزشهای هایاشی دارند چراکه او بخوبی با طب چینی آشنایی داشت. برخی از این دستورات نیز از راه کیکو (چی گونگ ژاپنی) و توسط اوسویی وارد ری-کی شد. در بین این روشها انواع مختلف تکنیک‌های تنفسی و روشهای مختلف اسکن کردن بدن افراد مشاهده می‌شود.

البته بسیاری از این دستورات در تعالیم شاگردان تاکاتا و بعد از رفتن به غرب از آموزش ری-کی حذف شد. چراکه در بسیاری موارد باید لمس‌های بخصوصی روی بدن بیمار انجام شود که در غرب باید برای آنها اجازه داشت یا بطور کلی انجام آنها به لحاظ مسائل قانونی توصیه نمی‌شود.

ری-کی و آقای هایاشی

بعد از درگذشت اوسویی آقای اوشیدا و تاکتومی مرکز آموزش اصلی اوسویی را اداره می‌کردند و آقای هایاشی درمانگاه اوسویی را اداره می‌کرد و در عین حال برای خود یک مدرسه آموزش ری-کی داشت. در مدرسه او سبک آموزش قدری متفاوت بود. او دوره درجه اول را بمدت پنج روز برگزار می‌کرد. آقای هایاشی نیز برای شهریه دوره آموزش ری-کی مبلغ قابل توجهی را دریافت می‌کرد. بنابراین بسیاری از شاگردان که از عهده پرداخت شهریه برنمی‌آمدند، برای مدتی در درمانگاه به کار مشغول می‌شدند. به این ترتیب افراد برای یادگیری درجه اول ری-کی روزانه هشت ساعت بمدت سه ماه و برای درجه دوم روزانه همین مدت را برای یک دوره نه ماهه کار می‌کردند. در تعالیم او برخی حالتهای دست برای انتقال ری-کی و تعدادی روش درمانی بر مبنای محل قرارگیری مریدین‌های بدن تدوین شد. هایاشی نیز تاکید فراوانی بر ثبت و نگارش تجربیات و نحوه تدریس خود داشت. همین امر باعث شده است که وقتی به تعالیم ری-کی سنتی توجه می‌کنیم نوعی هماهنگی و همگونی در دستورات و طرز بیان آنها مشاهده می‌کنیم که اصلاً در سیستم‌های غربی دیده نمی‌شود.

آنچه مهم است و قبلاً نیز گفته شد این است که هایاشی ابداً تنها استادی نبود که از آقای اوسویی باقی مانده باشد و این برداشت اشتباه غربی‌ها از تاریخچه ری-کی است.

تاکاتا: استادی که ری-کی را فقط شفاهی درس داد

تاکاتا برعکس سیستم استاد خود که همه چیز را بسیار دقیق ثبت می‌کرد، به کسی اجازه نمی‌داد سر دوره‌های آموزشی چیزی یادداشت کند. من هرچه فکر کردم نفهمیدم چرا. شاید تاکاتا می‌خواسته غربی‌ها را از روشی که سالها با آن کار کرده بودند و در آن تبحر داشتند (یعنی ثبت و نوشتن) خارج کند و کاری کند که به ری-کی دل بدهند. اما حاصل آن بوجود آمدن دهها روش برای آموزش ری-کی در غرب شد. هر استاد که از تاکاتا به جای ماند، ری-کی و سمبل‌های آن را یک طور بلد بود و برای خود سبکی داشت که به هرحال قدری با بقیه فرق می‌کرد و این به درک و برداشت شخصی او مربوط می‌شد. این اختلاف در کتب و نوشتارهای غربی بخوبی مشهود است.

بیماری: راهی برای تعالی

خانم تاکاتا برای درمان بیماری‌های فراوانی که به آنها مبتلا بود با ری-کی آشنا شد. بیماری‌ها برای خانم تاکاتا تبدیل به ابزاری شدند تا او بتواند درهای ری-کی را به روی خود باز کند. شاید اگر تاکاتا با هایاشی برخورد نمی‌کرد، ری-کی در آن زمان به آمریکا نمی‌رفت و فقط در محدوده ژاپن باقی می‌ماند. بیماری‌ها می‌توانند راهی برای گشوده شدن درهای تعالی و ورود خیر و برکت جدید در زندگی باشند، اگر بدانیم با آنها چه کنیم.

همین امر در مورد برخی از مربیان ری-کی نیز دیده می‌شود. من تعدادی را می‌شناسم که روز اول برای درمان بیماری که خود به آن مبتلا بودند به سراغ ری-کی آمدند و بعد از شفا یافتن به تدریس ری-کی مشغول شدند و به سبب کار و تدریسشان امروزه صدها نفر از این انرژی استفاده می‌کنند.

ده هزار دلار برای درجه استادی: چه کسی پرداخت و چه کسی گرفت؟

خانم تاکاتا از سال 1970 شروع به تعلیم استاد ری-کی کرد. در تمام داستانهایی که از تاریخچه ری-کی مشاهده می‌کنیم به خواست خانم تاکاتا برای دریافت مبلغ ده هزار دلار برای درجه استادی اشاره شده است. شهریه دوره‌ها در زمان او چنین بود: درجه اول 125 دلار، درجه دوم 400 دلار و درجه استادی ده هزار دلار.

اما واقعیت این است که هیچ کس چنین مبلغی را نپرداخت و افرادی که در دروه‌های استادی شرکت کردند برای پرداخت شهریه خود تعداد قابل توجهی شاگرد برای خانم تاکاتا آوردند تا این مبلغ را پر کنند.

رضا صادقی